Bereikbaar via 033-2003171, mail en whatsapp
Bedankt voor jullie goede energie en enthousiasme vandaag. Vond het erg leuk jullie te ontmoeten en jullie mooie creaties te bewonderen. Hoop dat het leerzaam was, en dat jullie kunnen blijven leren in de wereld van fotografie. Het plezier straalde echt van jullie foto's af!
In deze gids concentreren we ons op het verbeteren van de belichting, compositie, de verschillende lenzen en perspectieven, en hoe je beter mensen kan portretteren.
Neem rustig je tijd om de slides en gids door te nemen en te experimenteren met de verschillende technieken. Mocht je na het doornemen van de gids nog vragen of opmerkingen hebben, dan kun je me altijd een e-mail sturen of een bericht sturen in de Signal-groep.
Geniet van het proces van leren en creëren, en vooral van het vastleggen van de schoonheid om je heen, of dat nu op werk, vakantie of in je eigen achtertuin is. Bekijk ook de links aan rechterkant.
Veel plezier met ontdekken en creëren!
Groetjes,
Maarten
I.v.m. de animaties als video:
Laat me graag weten wanneer je informatie en tips mist in de uitleg hieronder. Ik zal de pagina dan updaten met de relevante tips en info.
Hierboven vind je een foto van twee waakzame hondjes op een balkon in Santiago de Cuba, genomen in 2016. Tijdens mijn lange reis had ik enkel een mobiele telefoon bij me, wat destijds vrij ongebruikelijk was. Desondanks vertrouwde ik op de kwaliteit van de camera. Dit vertrouwen werd beloond, want na het delen van de foto op Instagram, vroeg Samsung Nederland of zij deze foto en de bijbehorende reeks mochten gebruiken voor marketing. Dit markeerde het begin van mijn interesse in smartphone-fotografie, die ik later in mijn werk en fotografie verder heb geïntegreerd.
Ik neem je graag even mee in de opbouw van deze gids. We beginnen met kijken naar voorbeelden en het beantwoorden van de vraag: wat maakt een mooie foto?
Vervolgens leer je de basisinstellingen van je smartphone-camera en technieken om controle te krijgen over belichting, scherptediepte en perspectief. We gaan ook in op compositie en hoe je speels met elementen kunt werken. We geven tips hoe je meer diepte in foto kunt krijgen, en hoe en wanneer je de andere modi gebruikt. We sluiten dit deel af door het geven van antwoord op veelgestelde vragen door cursisten.
Daarna krijg je tips voor praktijkoefeningen, waarbij je de belichting instelt, focust en vergrendelt, speelt met perspectief en compositie en gebruikmaakt van speciale modi zoals Nacht, Portret en Panorama.
Tot slot leer je over nabewerkingstechnieken zoals kleurbalans, sfeer en belichting, contrast, rechtzetten of rechtkantelen, oneffenheden verwijderen, bijsnijden en het creëren van meer scherptediepte door vervagen.
De definitie van een goede foto is subjectief en kan variëren afhankelijk van iemands smaak, ervaringen en de tijdsgeest. Desondanks zijn er voor mij een aantal factoren die bijdragen aan de aantrekkingskracht van een foto:
Emotie: Een goede foto roept emoties op en vertelt een verhaal. Sfeer en licht spelen een belangrijke rol om deze emotie bij de kijker op te roepen.
Schoonheid: Ongeacht of het gaat om natuur, kunst, zwart-wit of kleur, visuele aantrekkingskracht versterkt de impact van een foto. Wat men visueel aantrekkelijk vindt, is persoonlijk, maar vaak dragen foto's met een sterke compositie, geometrie en kleurbalans bij aan de schoonheid.
Gevoel van aanwezigheid: Een sterke foto creëert het gevoel alsof je er zelf bij bent, bijvoorbeeld door dieptewerking, kadering en een duidelijk, scherp onderwerp.
Hoewel de interpretatie van een goede foto kan variëren, zijn het vaak deze elementen die ervoor zorgen dat een afbeelding een blijvende indruk maakt. Wanneer je zelf de foto hebt gemaakt, word je vaak teruggevoerd naar de plaats en het moment waarop je de foto nam. Hierdoor ontstaat er een emotionele band met de foto. Dit betekent dat de foto niet 'objectief' mooi hoeft te zijn, maar het gevoel dat het bij jou oproept, is subjectief en uniek voor jou.
Om je fotografische vaardigheden te verbeteren en aantrekkelijke foto's te maken, kun je de volgende tips en technieken toepassen:
Begrijp de elementen die een foto aantrekkelijk maken, zoals licht, compositie, fototechniek en perspectief.
Bestudeer kwalitatief hoogwaardige foto's om inspiratie op te doen en herken de gebruikte technieken.
Pas de geleerde technieken toe in jouw situatie, en experimenteer met verschillende invalshoeken en composities.
Plan je fotosessies rond specifieke thema's of elementen die je wilt vastleggen, zoals lichteffecten, kleurcontrasten of unieke perspectieven.
Oefen geduld en wees alert op het juiste moment om een foto te nemen, soms speelt geluk ook een rol in het vastleggen van een perfecte scène.
Leer van je ervaringen en evalueer je resultaten om je vaardigheden verder te ontwikkelen.
Experimenteer met verschillende fotobewerkingsprogramma's om je foto's te verbeteren en de gewenste stijl en sfeer te creëren.
Deel je werk met anderen en vraag om feedback, zodat je kunt leren van hun perspectieven en ideeën.
Ik hoop dat deze tips je helpen om betere foto's te maken. Zoals je ziet zijn alle tips je bewust te maken van foto-leerproces, zowel in het analyseren van bestaande beelden, het herkennen van de concepten, het plannen, oefenen, experimenten en daarmee leren.
Als je aan de slag gaat met mobiele telefoon-fotografie, zijn er een aantal basisinstellingen die je moet kennen en begrijpen. Zo kun je de controle krijgen over het maken van de foto/afdruk, de scherpstelling en belichting. Daarnaast kun je ook belangrijke instellingen in het menu gebruiken, zoals HDR, raster en waterpas. Het kennen en begrijpen van deze instellingen kan je helpen om betere en meer professionele foto's te maken.
Scherpte
Belichting
Balans
Afdrukken: gebruik de knop op het scherm of volumeknoppen.
Samsung extra's: 'zwevende' knop op scherm mogelijk, spraak of tonen handpalm.
Extra: de Bluetooth-afstandsbediening gebruiken.
Scherptepunt instellen: tik op het onderwerp dat je scherp wilt stellen. Ken je minimale focusafstand.
Belichting instellen: pas de belichting aan door te tikken en het scherm omhoog of omlaag te bewegen.
Burst-foto: Maak een reeks aan foto's, handig voor actiefoto's of snel bewegende objecten zoals kinderen, waar het timen lastig kan zijn. Later de beste foto('s) selecteren.
iPhone: afdrukknop naar links halen en houden
Samsung: afdrukknop naar beneden.
Gebruik deze functie wanneer je eerst op iets wilt scherpstellen en daarna de compositie verandert – bijvoorbeeld:
Doorkijkje: scherpstel op het onderwerp achterin, hou het scherm ± 1 seconde ingedrukt tot je “AE/AF-lock” ziet, en kantel vervolgens je telefoon zodat een interessant voorgrond-element (hek, tak, deurpost) in beeld komt.
Silhouet of tegenlicht: lock op het fel verlichte deel van de scène om onder- te belichten en zo een silhouet te creëren; composeer daarna opnieuw.
Voordelen:
De afstand waarop je hebt gefocust blijft scherp, ook al verplaats je de telefoon.
De belichting blijft constant, zodat er geen onverwachte helderheidssprongen ontstaan zodra je opnieuw kadreert.
HDR of Rijke Tonen: schakel de Hoog Dynamisch Bereik-modus in om verschillende belichtingen te combineren voor betere foto's (auto, aan of uit).
Het 3x3 raster of hulplijnen: gebruik hulplijnen om de compositie, symmetrie en balans van je foto te verbeteren.
Waterpas: gebruik de waterpas om ervoor te zorgen dat je foto's recht naar beneden of boven zijn genomen. iPhone: plusje, Samsung: rondje en balletje. Voor een waterpas zodat je horizon recht is kan je op de iPhone sinds iOS17 'Waterpas' (Engels: Level)aanzetten, en voor de Samsung 'Suggesties Opname'
Overige relevante instelling: met volume-knoppen omhoog en omlaag kan je ook instellen een video starten of juist een burst-foto te maken.
Hoe pas ik het licht aan?
Handmatig: Stel scherp en verplaats het belichtingsicoontje (het 'lampje') omhoog of omlaag op het scherm. Dit lichter maken en donker instellen wordt ook wel onderbelichten en overbelichten genoemd.
Wanneer: Pas deze techniek toe in situaties met uitdagende lichtomstandigheden (zoals tijdens een zonsondergang) om onjuiste automatische belichting te corrigeren of voor creatieve doeleinden zoals het maken van een silhouette bij tegenlicht.
Verder goed te weten:
Effect van belichting aanpassen: De sfeer en kleurintensiteit van de foto wordt beïnvloed.
HDR: HDR (hoog dynamisch bereik) helpt je automatisch, door verschillende belichtingsniveaus te combineren. Je kunt HDR instellen op automatisch, inschakelen of uitschakelen.
Deze instelling staat tegenwoordig standaard aan op de iPhone, en op Samsung heet deze optie 'Rijke tonen'.
Met 'live'-foto aan (rechts bovenin), kan je een lange-sluiter-foto maken [iPhone]
Net te veel licht, dus belichting aanpassen. De aangepaste belichting bij zonsondergang (onderbelicht) maakt de scene dramatische en warmer.
Werkelijkheid: een stuk lichter. Techniek: Focus vergrendeld op voorgrond + onderbelicht
Te weinig licht: de nachtmodus compenseert.
In werkelijkheid was het pikkedonker. Ongelooflijk wat de automatische Nachtmodus doet
Voorbeelden van kunstlichten zoals TL, neon, LED, natuurlijk zonlicht, vuur, etc.
Veel donker en licht vastleggen met HDR. Herken je de "HDR-look" in jouw foto's?
Hoe creëer ik meer gevoel van diepte?
Diepte in een foto is cruciaal voor een 3D-gevoel. Je kan verschillende technieken gebruiken om diepte te versterken en de kijker te boeien zoals onscherpte, lijnen, lensgebruik, contrast en perspectief:
Onscherpte: door bewust onscherpe elementen in de achtergrond te gebruiken, kan de kijker de aandacht richten op scherpe elementen in de voorgrond en zo het gevoel van diepte versterken:
Gebruik afstandsverschil tussen voor- en achtergrond om natuurlijke scherptediepte te creëren. Gebruik elementen als de grond, muur, plafond, pilaren of framing als referentiepunten voor afstand. Fotografeer vanuit een hoog of laag standpunt om het gevoel van diepte te versterken.
Met behulp van Portrait Mode op smartphones (vanaf Samsung S10 en iPhone X) kun je kunstmatig scherptediepte verkleinen. Dit werkt naast portretten ook voor veel andere objecten. Bewerk de scherptediepte later eventueel in de 'edit'-functie.
Lijnen: Met toelopende of verdwijnende lijnen kun je het gevoel van diepte versterken en de kijker leiden naar specifieke elementen in de afbeelding
Lensgebruik: Door gebruik te maken van verschillende lenzen, zoals extreem wijde of gecomprimeerde lenzen, kun je het gevoel van diepte in een afbeelding versterken op een manier die het menselijk oog niet kan zien. (extreem wijd 0,5x)
Contrast: door het gebruik van sterk contrast tussen licht en donker in een afbeelding, kun je de aandacht van de kijker naar specifieke elementen in de afbeelding leiden en zo het gevoel van diepte versterken (zie rechts een foto-voorbeeld). Hetzelfde werkt met het contrast in kleuren.
Perspectief: door gebruik te maken van verschillende perspectieven, zoals een laag standpunt of het fotograferen vanuit een hoog standpunt, kun je het gevoel van diepte in een afbeelding versterken.
Zelfde plek, andere lens (0,5x).
(1x)
(3x)
Laag bij de grond op zoek naar lijnen, een toelopende lijn. In dit geval lopen ze naar de twee silhouetten op het strand. Omdat er linksvoor de twee personen nog iemand staat wordt het silhouette helaas onderbroken.
Het antwoord lees je door hieronder in het lege vak twee keer te klikken:
Een houten hekwerk links onderbreekt de anders zo horizontale beeldlijnen, de lijnen van de horizon, golven en strand. Het hekwerk is ook onscherp omdat dicht op hek is gefotografeerd, net als in de foto links. De silhouetten staat mooi 'los' van elkaar. De lijnen van de betonnen platen geven diepte, en omdat de silhouetten van de voetballende jongens kleiner zijn geeft ook dat meer diepte aan de foto.
Detail: De reflectie van de zon (linksonder) in de lens-elementen van de camera levert een lichtbron linksonder op. Deze kan je makkelijk in nabewerking wegwerken.
Nog twee voorbeelden waarbij de timing en in/uit focus zorgt voor een ander perspectief en diepte.
[Bijvoorbeeld: iPhone 14]
[Samsung Galaxy S21 Plus]
Ultrabrede lens: [0,5x zoom, 13mm, 12MP/f2.4, 'ultra-wide angle' en kan macrofoto's maken]
Groothoeklens: [26mm, 12MP/f1.6, OIS]
Alleen op de Pro-modellen: Telelens [3x zoom, 77mm, met 12MP/f2.8, OIS]
Overige zaken op het 'kookstel'
Flitser (met twee witte LEDjes)
Diepte-camera (maakt geen foto's, maar helpt diepte inschatten, voor scherpstellen en Portretmodus. Het is eigenlijk een lazer met de naam LiDAR, wat staat voor Light Detection and Ranging)
Ultrabrede lens: [0,5x zoom, 13mm, 12MP/f2.2]
Groothoeklens: [26mm, 12MP/f1.8, OIS (Optical Image Stabilization)]
Telelens: [3x Hybrid Optic Zoom, tot 30x Super Resolution Zoom, 64MP/f2.0, OIS]
Overige zaken:
Flitser
Geen AF Lazer
Goed om te weten voor portretten/selfies: lensvervorming.
Iedere lens heeft een bepaalde vervorming, daarom zijn er speciale lensen voor portretten die het gezicht in mooie proporties laat zien. De standaardlens op je mobiel doet dit niet, waardoor bij een foto dichtbij je neus bv. groter lijkt. Hoe verder af, hoe natuurlijker je gezicht eruit ziet.
[Tip: gebruik de zoom-functie/Portrait Mode*]
Wanneer je een groep of meerdere mensen op de foto zet, en staan er dus minder groot/dichtbij op dan is de standaardlens ook goed. Je gezicht is dan niet vervormd.
Goed om te werken voor in de natuur en stad:
diepte
Daarnaast geeft iedere lens de afstanden tot de elementen anders weer (bv tussen die tussen de bloemen, bomen). Weet dat de groothoek en extreme groothoek veel van de straat opneemt in beeld, maar de huizen, mensen, kerken, staan dan erg ver weg en klein in beeld. Niet zoals ons oog de scene ziet. Gebruik de 3x zoom om te benaderen hoe wij de omgeving en afstanden ervaren.
Compositie is de kunst van het ordenen en opbouwen van elementen in een beeld om een harmonieuze en aantrekkelijke samenhang te creëren. Het is een essentieel aspect van fotografie waarmee je de aandacht van de kijker kunt sturen en je verhaal beter kunt vertellen.
Enkele manieren om elementen in een beeld te organiseren zijn door het gebruik van symmetrie, geometrische vormen en herhaling (herken je deze eigenschappen rechts?). Houd rekening met jouw doel van de foto en de beeldverhouding, bijvoorbeeld voor gebruik op een website of sociale media.
Let op de ruimte rondom de beeldelementen en snijd de afbeelding niet onnodig af. Neem liever een ruimer beeld en snijd deze later bij. Speel met licht, zoals tegenlicht en schaduwen, en houd het frame eenvoudig. Vermijd bij portretten drukke achtergronden, tenzij er voldoende contrast is om het onderwerp van de achtergrond te onderscheiden. Eventueel kan je portetmodus gebruiken om de geportreteerde los te maken van de achtegrond.
Raster: Schakel het 3x3-raster in om verschillende composities te verkennen. Herken je de 'regel-van-derde' in de rechter afbeelding?
Verplaatsen: Verander je eigen positie en herschik elementen om verschillende opties uit te proberen.
Maskeren: Plaats iets op de voorgrond om afleidende elementen te verbergen of de aandacht ervan af te leiden.
Laat je inspireren door anderen en ontwikkel je eigen creatieve stijl. Experimenteer met verschillende composities en technieken om boeiende en unieke beelden te creëren. Daarom ook wat creatieve tips om je op weg te helpen:
Inspiratie: Verzamel ideeën van andere fotografen via platforms zoals Instagram en Pinterest.
Hergebruik: Gebruik succesvolle concepten uit eerdere opnames en pas ze opnieuw toe in nieuwe situaties.
Arrangeren: Oefen met het opzetten van scènes voor portretten, flat-lays en andere stijlen.
Diepte en framing: Experimenteer met diepte en kadering om je composities interessanter te maken.
Ideeën opslaan: Bewaar inspirerende ideeën en concepten om later te gebruiken en als referentie voor toekomstige projecten, plekken en reizen.
Misschien nog wel het belangrijkste: Let vooral niet op een 'regel' maar doorbreek deze, zodat je niet vast gaat zitten in bepaalde composities en foto-opbouw.
Blijf je creativiteit voeden en ontwikkelen door voortdurend te experimenteren en te leren van zowel je eigen werk als dat van anderen.
Welk deel van iemand fotografeer je bij een portret?. Het hele lijf, en tot waar, wat wel en wat niet. Hoe je portret-'uitsnedes' neemt kan je hier via PetaPixel en PhotographyTalk. Vooral niet op of net onder de gewrichten 'afsnijden' lijkt een goede samenvatting te zijn.
Experimenteer met de positie. Lager bij het water, zie je de reflectie van de zon en surfer. Daarnaast staat zij op de 'gulden snede'. Het kijkt prettig dat de surfer het beeld 'in' loopt. Op de foto rechts loopt hij het beeld uit, wat onwennig kan aanvoelen. Hetzelfde heb je als iemand aan de rand of kant van het beeld 'uitkijkt' in plaats van de ruimte in de foto.
Je kan de 'burst'-modus gebruiken op het juiste moment erop te krijgen, dat je de beweging ziet dat hij door het water loopt.
Maak verticale foto's. Het donkere zand op de voorgrond zorgt ervoor dat de foto krachtiger staat. Het draagt de bovenkant van de foto. De 'regel van derde' is hier toegepast; alle belangrijke elementen staan op een derde van het plaatje.
De kwal op de voorgrond voegt zo niet veel toe; miniscuul in beeld ;)
Geef hem met een plek in het beeld, hier als voorgrond.
Hieronder vind je zo bondig mogelijk tips. Dikgedrukt de aspecten die eronder verder worden uitgelegd. Mocht er iets toch onduidelijk zijn, dan kan je me altijd whatsappen.
Belangrijk bij personen in de scène:
Persoon t.o.v. achtergrond
Laat niets hinderlijk door iemand heen lopen zoals bomen, takken, gebouwen, soms horizon, grillige vormen, dezelfde kleuren...
Beweeg zelf eerst als fotograaf, voordat je de ander laat lopen. Als je ziet als fotograaf dat de tak recht achter de ander loopt wel natuurlijk gelijk vragen.
Kan helpen met vervaging achtergrond: Portret-stand maakt vervaging, of andere lens gebruiken.
Lenzen: perspectief en vertekening
Positie aan de randen bij wijde lens. In het midden minder, behalve bij een groot onderwerp (b.v. hoofd dichtbij).
Vertekening kan ook leuk creatief effect geven.
Compressie! Kan de grootsheid aangeven. Gebruik de lenzen, ook voor het gevoel van hoe ver iets is.
Leuke dynamische portretconcepten:
Kadering (voorbeelden met personen)
Reflecties (voorbeelden)
Silhouette (voorbeelden) + High-key vs Low-key
Harde of zachte schaduwen (of in schaduw), zon van boven/achter of van voren.
Spelen met Compositie
Poses:
Staan, springen, bewegen/lopen (timing van de loop belangrijk).
Soms hoef je niet te poseren, maar gewoon stevig en relaxed staan.
Te dicht op elkaar staan bij een foto samen kijkt voor ook niet fijn.
Tools:
Statief
Afdrukknop
Nabewerking (o.a. weghalen personen op drukke plekken)
Timing met live/burst, lensgebruik voorkant en afstand tot gezicht, licht en richting (egale belichting), regel van derde en anderen voor een speelser beeld. Compositie en kijkrichting...
Live Modus: Gebruik de Live-modus op je iPhone om momenten net voor en na het daadwerkelijke fotomoment vast te leggen. Dit is ideaal voor actiemomenten waarbij je de perfecte expressie of beweging wilt vastleggen.
Burst Modus: Haal de sluiterknop naar links (en houdt je vinger ingedrukt op die plek) om een reeks foto's snel achter elkaar te maken. Dit is bijzonder handig bij het fotograferen van snel bewegende onderwerpen, zoals spelende kinderen of sportactiviteiten. Later kun je de beste uit de serie kiezen. Btw, met een swipe naar rechts start je een video.
Je kan ook beweging simuleren door het simuleren van een langesluitertijdfoto. Je zet dan een live-foto om door de kiezen voor de optie 'Lange Belichting'.
Wanneer je selfies of groepsselfies maakt, wil je natuurlijk zien wat je fotografeert, dus gebruik je de frontcamera van je iPhone. Zorg ervoor dat de camera op armlengte afstand wordt gehouden; dit voorkomt vervorming van het gezicht.
Hou het frame ruim genoeg te houden om iedereen en veel van de omgeving te fotograferen, en later wat te kunnen bijsnijden.
Het is goed te weten dat de achterste lenzen zijn echter scherper, dus het kan voor de kwaliteit helpen toestel omdraaien tijdens het maken. De ultrabreedbeeldlens 0,5x vangt enorm veel beeld met maarliefst 120° beeldhoek. Erg praktisch is deze situatie, maar let wel op de vertekening naar de randen toe.
Gebruik de gadget om makkelijker af te drukken. Zet je toestel op afstand, eventueel met statief.
Achtercamera op 1x/3x zoom heeft de Portretmodus die gebruik maakt van slimme software en de lidar sensor. Met het scherptediepte-effect, waarbij de achtergrond mooi onscherp is terwijl het gezicht scherp blijft. Meer afstand zorgt voor minder vervorming van je of de gezichten (3x zoom). Verder kan je de vervaging nog aanpassen naderhand.
Regel van Derden: Deel het beeld op in negen gelijke delen met twee horizontale en twee verticale lijnen. Plaats belangrijke elementen van je compositie waar deze lijnen elkaar kruisen, of langs de lijnen zelf. Zie ook voorbeeldfoto van jullie dochter
Kijkrichting: Laat ruimte in de richting waarin je onderwerp kijkt of beweegt. Dit geeft niet alleen context aan de foto, maar maakt het beeld ook dynamischer. Voorbeeldfoto van jullie dochter hier toegevoegd als voorbeeld.
Speelse Composities: Experimenteer met alternatieve composities, zoals het plaatsen van je onderwerp aan de rand van het frame of het gebruik van natuurlijke kaders zoals deuropeningen of ramen. Dit kan leiden tot interessantere en meer boeiende foto's.
Let op eventueel afleidende en doorlopende achtergronden. Bij kleinere afstanden werkt ook goed de Portret-modus om de achtergrond te vervagen.
Zie ook het hoofdstuk 'Compositie'.
Maak gebruik van de verschillende lenzen die beschikbaar zijn op je iPhone 15 Pro. Gebruik bijvoorbeeld de telelens voor gedetailleerde portretten of de groothoeklens voor uitgestrekte landschappen. Elk heeft zijn eigen voordelen afhankelijk van de situatie, en het leren wanneer welke lens te gebruiken kan je fotografie sterk verbeteren. Voor een supergedetailleerd shot zou je eventueel de 48MP-optie HEIF-max kunnen gebruiken.
Heb je alle mogelijke foto-modi van jouw smartphone al eens uitgeprobeerd? Maak kennis met de auto-modus, portretmodus, burst-modus, nachtmodus, macro, panorama, pro-modus (Samsung) en slow-motion- en timelapse-video's. Vergeet niet om de witbalans aan te passen bij moeilijke lichtbronnen en gebruik de app Halide (iOS) of Pro-modus (Samsung) voor handmatige aanpassingen.
Auto Modus - herkenning van objecten en scenes
Portrait mode (kunstmatige diepte)
Burst Modus (timing, geduld)
Nachtmodus: auto, uit, zelf instellen
Macro: ken je minimale focusafstand.
Panorama: met verticaal houden toestel
Pro-modus (Samsung) of met app Halide (iOS): handmatig sluitertijd, iso, scherpte, en witbalans*
Video: incl Slow-Motion (bliksem met trigger) en Timelapse/Hyperlapse
Bij het vastleggen van een panorama zijn er enkele belangrijke tips om in gedachten te houden voor het beste resultaat:
Juiste positie: Houd je smartphone verticaal bij het maken van een horizontaal panorama en horizontaal bij het maken van een verticaal panorama.
Soepele draaibeweging: Draai met je gehele lichaam in plaats van alleen je arm te bewegen. Hierdoor ontstaat er een vloeiende overgang tussen de verschillende delen van de panorama.
Starten en stoppen: Wees niet bang om het panoramaproces te starten en te stoppen wanneer je maar wilt.
Opnieuw proberen bij vervorming: Als je merkt dat de afbeelding vervormd of niet horizontaal is genomen, aarzel dan niet om opnieuw te proberen en te corrigeren.
De panorama-functie van een smartphone kan handig zijn in verschillende situaties, zoals:
Bij het vastleggen van een weids landschap of stadsgezicht, waarbij het moeilijk is om alles in één kader te krijgen.
Voor architectuurfotografie, waarbij je een breed gebouw of structuur wilt vastleggen zonder verlies van detail of perspectief.
Bij het vastleggen van grote groepen mensen of objecten, zoals bij evenementen of bruiloften.
Voor creatieve doeleinden, waarbij je bijvoorbeeld een gebogen lijn of cirkelvormige compositie wilt maken door de camera tijdens het maken van de panorama te bewegen. Probeer ook eens een vertical panorama uit.
Hoge-resolutie-foto: Met de Extreme Groothoeklens (0,5x) ben je beperkt tot je sensorresolutie (vaak 8-12MP), maar met de panorama creeer je foto's tot zo'n 80MP groot.
360 graden fotografie: Met de bepaalde modus kan je een 360 graden foto maken door de camera helemaal om je heen te bewegen.
Granada in Nicaragua
Blyderivierspoort in Zuid-Afrika
Laguna 69 (4600m) in Peru
Burst-mode is een functie waarmee je continue foto's blijft maken door de afdrukknop naar links (iPhone) of beneden (Samsung) houdt.
Op een moderne iPhone of Samsung is er geen limiet meer hoeveel beelden dit zijn, met een beeldsnelheid van 25 fps.
Het is handig om later het foto-moment te selecteren uit de burst-serie, omdat je dan het beste beeld kunt kiezen.
Bij het gebruik van burst-mode krijg je geen een minder hoog bereik / geen HDR (high dynamic range)
Burst-mode is vooral handig bij het fotograferen van beweging, zoals in de natuur, bij vogels of bij kinderen.
De nachtmodus, die automatisch inschakelt bij weinig licht, helpt je om heldere en scherpe foto's te maken in donkere omstandigheden.
[Vanaf Samsung Galaxy S9 en iPhone 11]:
Stabiliteit: Probeer je smartphone zo stabiel mogelijk te houden tijdens het fotograferen in nachtmodus.
Ondersteuning: Zoek steun, laat je smartphone ergens op leunen of gebruik een statief. Overweeg een afdrukvertraging (3s, 5s of 10s) of gebruik de afstandsbediening om handtrillingen te verminderen.
Beweging: Nachtmodus werkt het beste bij stilstaande onderwerpen, aangezien bewegende objecten artefacten kunnen veroorzaken.
Creatief gebruik: Experimenteer met beweging voor artistieke effecten, zoals lichtstrepen. Gebruik hiervoor betaalde apps zoals Slow Shutter Cam (Android) of Halide (iPhone). Bekijk ook de mogelijkheid van het omzetten van een Live-foto naar een Lange Sluitertijd-foto.
Macrofotografie is een techniek waarbij je heel dicht bij je onderwerp komt om kleine details te kunnen vastleggen. Hieronder was praktische tips om met je smartphone scherpe close-up foto's te maken:
Achterhaal de minimale scherpstelafstand van je toestel
Bijv. iPhone 13 Pro: heeft een macro-modus met gebruik van de wide-angle (0,5x) met min. focus van ong. 2 cm, 'macro-control' ingeschakeld.
Sommige toestellen, vaak Samsung: speciale macro-lens via tabblad 'Meer'.
Vooraf scherpstellen: Focus eerst op een nabijgelegen object (en vergrendel de scherpstelling met AE/AF-lock) voordat je geleidelijk naar het eigenlijke onderwerp toe beweegt.
Gebruik een afstandsbediening: Wanneer het lastig is om de sluiterknop te bereiken of je camera te veel beweegt bij het afdrukken, gebruik dan een afstandsbediening.
Burst-modus: Voor bewegende onderwerpen, zoals insecten, is het handig om de 'burst-mode' te gebruiken om meerdere foto's snel achter elkaar te maken.
Voldoende (achter)licht: Zorg voor genoeg licht, aangezien je bij het dichtbij fotograferen door de schaduw de camera van licht kunt ontnemen.
Scherpte: Wees kritisch en let goed op de scherpte van je foto.
Telefotolens: Overweeg het gebruik van een telefotolens voor meer achtergrondonscherpte in je macrofoto's.
Zorg voor voldoende (achter)licht bij het fotograferen van close-up beelden om de kwaliteit te verbeteren. Op de foto hierboven accentueert het zonlicht van achteren de details van de bladstructuur en nerven, waardoor zelfs de groenkorrels zichtbaar worden.
iPhone 13 Pro, 2022 (2x zoom), Springhaan, Slovenië, 2022
iPhone 13 Pro, 2022, 0,5x via macro-modus, Bloemstampers thuis
Pijlgifkikker in Costa Rica, met de Galaxy S6, 2016
iPhone 13 Pro, 2022, bladgroen
iPhone 13 Pro, 2022, bloem
iPhone 13 Pro, 2022, oog
iPhone 13 Pro, 2022, bierbubbels
Hieronder vind je tips die ingaan op de verschillende lenzen, de nachtmodus bij weinig licht, live-modus om beweging te simuleren.
Probleem:
Diepte of de hoogte van bijvoorbeeld bergen op de foto krijgen.
Het is belangrijk om te begrijpen hoe onze ogen diepte en afstanden ervaren, aangezien dit kan helpen bij het fotograferen van bijvoorbeeld bergen.
Met de standaard groothoeklens (1x) lijken bergen vaak verder weg dan ze in werkelijkheid zijn, omdat onze ogen diepte en verhoudingen anders ervaren. Daarom kan het gebruik van een telelens, zoals de 2x of 3x zoom, nuttig zijn bij het vastleggen van bergen en het creëren van een gevoel van diepte.
Om de juiste grootte en verhoudingen van elementen in de foto over te brengen, kunnen hints worden ingebouwd in de compositie van de foto. Hierbij kan je denken aan het gebruik van framing, compositie, voorgrond en achtergrond, contrast en (on)scherpte. Een voorbeeld van een hint zou kunnen zijn om een voorwerp in de foto te plaatsen, zoals een persoon of 'banaan', om zo de schaal en grootte van de bergen beter te kunnen begrijpen.
Kortom, het begrijpen van hoe onze ogen diepte en afstanden ervaren kan ons helpen bij het maken van foto's met een gevoel van diepte, en het gebruik van hints in de compositie van de foto kan helpen om de juiste grootte en verhoudingen over te brengen. Hierover later meer.
Welke elementen geven diepte aan de foto?
Extreme groothoek (0,5x)
'Tele-lens' (2x)
Bij tegenlicht
Om de belichting te verbeteren bij situaties met tegenlicht, kan de HDR-functie van de iPhone worden gebruikt. Deze functie maakt automatisch meerdere foto's met verschillende belichtingen die vervolgens worden gecombineerd tot één foto. Schakel de HDR-functie in via de Instellingen en controleer of deze actief is door te checken of je het HDR-pictogram in beeld krijgt. (Vanaf iPhone 13 niet meer zichtbaar maar automatisch geactiveerd).
Als het onderwerp te donker is, kan de belichting ook handmatig worden ingesteld. Dit kan leiden tot overbelichting van de lichte achtergrond, maar zorgt er wel voor dat het onderwerp goed belicht is.
Bij portretten is het vaak het slimst om te fotograferen met de zon in de rug, en dus met het licht mee. Hierdoor valt het licht op het gezicht van de geportretteerde, waardoor deze goed belicht wordt. Als dit niet mogelijk is, kan je je eigen positie veranderen of vragen of de geportretteerde op een andere plek kan gaan zitten. Het gebruik van inlichten of flitsen kan ook een optie zijn, maar kan leiden tot onnatuurlijke belichting en schaduwen.
Soms is het tegenlicht en het silhouette precies wat je wilt (voor bijv. sfeer, eenvoud)
Probleem:
Vaak zijn ze “te vlak” waardoor je het gevoel van dat moment niet kan overbrengen.
Antwoord:
Als je vaak merkt dat je foto's "te vlak" zijn en het gevoel van het moment niet overbrengen, zijn er verschillende technieken die je kunt gebruiken om meer diepte aan je foto's toe te voegen.
Allereerst is het belangrijk om te begrijpen dat een foto 2D is, terwijl de wereld 3D is. Om de illusie van diepte te creëren, kun je hints inbouwen in de foto. Hier zijn enkele technieken die je kunt gebruiken:
Maak slim gebruik van de positie van de lenzen om langs objecten, lijnen, etc. te fotograferen. Dit kan helpen om een gevoel van diepte in de foto te creëren.
Kader de scene en zoek naar een raamwerk of voorgrond die iets toevoegt aan het beeld. Dit kan ook helpen om een gevoel van diepte te creëren en het oog van de kijker naar het onderwerp te leiden. Zie de voorbeeldfoto's hieronder met de uitleg.
Gebruik objecten waarvan je de grootte kent om schaal aan de foto toe te voegen. Bijvoorbeeld, plaats een persoon op de voorgrond en een gebouw op de achtergrond om de grootteverhoudingen in de foto te laten zien.
Zorg ervoor dat objecten duidelijk zichtbaar zijn en niet door elkaar lopen. Dit kan worden bereikt door contrast te zoeken, zoals het plaatsen van een bloem op een lichte of donkere achtergrond, of het plaatsen van een persoon op een rustige achtergrond.
Gebruik toelopende lijnen om het oog van de kijker naar het onderwerp te leiden en een gevoel van diepte in de foto te creëren.
Zie ook het hoofdstuk Diepte
Probleem:
Het voldoende scherp krijgen van de foto, zeker op het moment van zoomen of bij minder licht.
Antwoord:
Als je problemen hebt met het voldoende scherp krijgen van je foto's, vooral bij het zoomen of in situaties met weinig licht, zijn er een aantal technieken die je kunt gebruiken om scherpere foto's te maken.
Om scherpere close-up foto's te maken, kun je de macro-functie gebruiken en de focus vastzetten indien nodig. Dit kan gedaan worden door de Macro-control aan te zetten in de camera-instellingen en het bloempictogram linksonder te selecteren. Zie ook Macro
Bij het inzoomen is het beter om de optische zoom te gebruiken (tot 3x) en niet verder digitaal in te zoomen, omdat de kwaliteit dan niet beter wordt. Als je later toch wilt inzoomen, kan dit worden gedaan door de foto bij te snijden.
Bij minder licht 'vraagt' jouw vanzelf iPhone om meer licht (gele teller lichtbovenin). Het kan helpen om deze automatische nachtmodus van je iPhone te gebruiken. Houd je telefoon stil en let op de aanwijzingen op het scherm, aangezien de nachtmodus de sluitertijd verlengt voor meer licht. Het kan ook nodig zijn om handmatig de sluitertijd aan te passen. Houd er rekening mee dat bewegende objecten lastig vast te leggen zijn en dat de live-functie niet beschikbaar is bij de nachtmodus.
Yvette van de Laar: My Son Sanctuary, Vietnam, 2017
Ongekaderd. Elementen geven niet blijk of hint van diepte.
Fanal, Madeira, 2020. Framing, mist/sfeer, licht en donker
Kaderen is het gebruik van elementen in de voorgrond om het onderwerp van de foto te omkaderen. Het kan helpen om de kijker te leiden naar het onderwerp van de foto en om meer diepte te creëren. Bijvoorbeeld, je kunt een foto maken van een landschap met een boom in de voorgrond, waarbij de takken van de boom het landschap omkaderen en meer diepte creëren. Of zoals hier boven juist een boom die een andere boom omkadert.
Probleem:
Bij weinig licht is het lastig fotograferen. Hoe ga ik te werk als het pikkedonker is?
Fotografie in het pikkedonker
Nachtfotografie kan lastig zijn, vooral als het onderwerp beweegt of als er weinig licht is. Met de nachtmodus van de iPhone kan je echter mooie foto's maken, zelfs bij heel weinig licht.
Om de nachtmodus te gebruiken, houd je de iPhone stil en tik je op het nachtmodus-pictogram dat verschijnt zodra de iPhone de donkere omgeving detecteert.
Optioneel: Voor bijvoorbeeld fotograferen van sterren kan je de belichting handmatig instellen. Tik en houd de belichtingsknop op het scherm vast en veeg vervolgens omhoog of omlaag om de belichting aan te passen. Dit kan helpen om meer details in de donkere delen van de foto te krijgen en de kleuren beter te laten uitkomen. Gebruik een stevig statief, timer voor het afdrukken of een bluetooth afstandbediening.
Bij deze foto kan je bijvoorbeeld de Nachtmodus gebruiken om de paarse heide in bloei na zonsondergang vast te leggen en de belichting handmatig aanpassen om meer details en de kleuren te krijgen.
(Samsung Galaxy S10, Leusden, 2010)Gebruik de Nachtmodus meten lange belichtingstijd voor de sterren in Madeira. Je kan de belichting handmatig aanpassen om meer details in de lucht te krijgen en de sterren beter zichtbaar te maken. Belicht met een zaklamp.
(Samsung Galaxy S10, Madeira 2020, 30 sec sluitertijd)Extra:
Hoe krijg je meer beweging in de foto?
Het omzetten van een 'Live'-foto naar een 'Lange Sluitertijd' kan worden gebruikt om meer beweging in een foto te creëren. Bijvoorbeeld, voor stromend water kan het resulterende effect een vloeiende stroom of waterval zijn. Voor straatfoto's kan het resulterende effect de beweging van verkeer en mensen vastleggen als een vloeiende stroom of streep. Dit kan helpen om de dynamiek en het gevoel van beweging in de foto te vergroten.
Het is belangrijk om te onthouden dat het vastleggen van beweging met een 'Lange Sluitertijd' afhankelijk is van de hoeveelheid beweging in het onderwerp en de stabiliteit van de iPhone tijdens het maken van de foto. Het kan handig zijn om een statief of een oppervlak te gebruiken om de iPhone op te plaatsen om beweging te minimaliseren en de kwaliteit van de foto te verbeteren.
Stappen voor het omzetten naar Lange Sluitertijd
Zet in de camera-app 'Live' fotomodus (rondje rechtsboven)
Kies het onderwerp dat je wilt fotograferen. Voor het vastleggen van stromend water of beweging in straatfoto's, moet het onderwerp bewegen.
Houd de iPhone zo stil mogelijk terwijl je de foto maakt, anders kan het voorkomen dat de eindfoto wazig wordt.
Open de zojuist gemaakte 'Live'-foto. Dit herken je doordat er 'Live' linksboven de foto staat. 'Lange Sluitertijd'.
Klik hier op en selecteer 'Lange Sluitertijd' en wacht tot de iPhone de foto heeft verwerkt. Dit kan enkele seconden duren, afhankelijk van de hoeveelheid beweging in de oorspronkelijke 'Live'-foto.
De resulterende foto zal een 'Lange Sluitertijd'-effect hebben, waarbij de beweging van het onderwerp wordt vastgelegd als een vloeiende stroom of streep.
Gebruik de ingebouwde foto-app, Snapseed of Lightroom om de resulterende foto te bewerken, als dat nodig is.
Plein aan Grote Marktstraat-Spui, Den Haag
Alles beweegt :)
Hier zijn nog meer praktijktips voor smartphone-fotografie:
Zorg voor een stabiele houding om bewegingsonscherpte te voorkomen. Overdag bij genoeg licht is dit overigens geen probleem.
Experimenteer met verschillende hoeken en afstanden om het onderwerp interessanter te maken.
Gebruik de regel van derden om een goede compositie te krijgen.
Maak gebruik van de burst-modus bij actiefoto's om de beste momenten vast te leggen.
Speel met scherptediepte door te focussen op verschillende delen van het onderwerp.
Gebruik de ultrawide-modus om meer van het landschap vast te leggen.
Maak gebruik van close-up/macro-modus voor het vastleggen van details op korte afstand.
Maak gebruik van natuurlijk licht en vermijd flitslicht indien mogelijk.
Pas je foto's aan om het maximale eruit te halen. Pas aan naar de realiteit om de foto te verbeteren, of ter versterking van een bepaalde sfeer of gevoel. We gebruiken hier de gratis app Snapseed (iOS, Android).
Enkele bewerkingen die nuttig kunnen zijn:
Witbalans aanpassen voor de juiste kleurtemperatuur/tint zodat je de juiste kleuren en sfeer hebt.
Belichting afstellen voor een goed belichte foto.
'Details' om bepaald onderwerp meer structuur, contrast en daarmee te te benadrukken.
Schaduwen en hooglichten aanpassen om details te tonen in donkere en lichte delen van de foto.
Kleurverzadiging aanpassen voor de gewenste kleurintensiteit.
Lokale aanpassingen toepassen op specifieke delen van de foto.
De foto rechtzetten met Draaien om scheve horizonlijnen te corrigeren.
Perspectief gebruik als de foto's onder een hoek is genomen. Je kan daarmee de verticale en horizontale lijnen recht zetten.
Bijsnijden om de compositie te verbeteren en onnodige elementen uit de foto te verwijderen.
Uitbreiden: om meer balans in de foto te krijgen, of te doen voordat je gaat draaien. Bij het draaien wordt de foto's namelijk kleiner en haal je misschien stukken weg die belangrijk zijn voor de foto.
Daar is hij weer: de aangespoelde kwal op het strand. Focus op de voorgrond met iets 'onderbelichting', zodat de zonsondergang goed zichtbaar is. Dat de kwal vrij donker op de foto staat hindert niet, wetende dat hij in nabewerking goed zichtbaar is te maken.
Lokale aanpassingen:
De lucht iets donkerder en kleurrijk gemaakt voor iets meer dramatiek
De kwal en schuim opgelicht zodat deze duidelijker zichtbaar is. Naar mijn mening heb ik hem zelf iets te veel opgelicht, kleur en textuur gegeven. Dit is persoonlijk, dus experimenteer met jouw eigen stijl en voorkeur.
Een paar kleine schuimkoppen in de reflectie zijn weggepoetst, zodat de reflectie wat rustiger en 'cleaner is.
Let op: tijdens de nabewerking zijn alle aanpassingen toegestaan. Maak gerust keuzes gebaseerd op jouw persoonlijke smaak, stijl en voorkeuren. In het voorgaande voorbeeld was er, naar mijn mening, een overmatige nadruk en bewerking van de kwal. Echter, dit is opzettelijk overdreven weergegeven in het voorbeeld om de mogelijkheden van de bewerking te demonstreren.
Gun jezelf tijd om te leren en te experimenteren: Wees geduldig en geef jezelf de ruimte om te groeien als fotograaf. Oefening baart kunst.
Laat je inspireren: Haal inspiratie uit verschillende bronnen, zoals andere fotografen, kunst, foto's en films. Dit helpt je om nieuwe ideeën op te doen en je creativiteit te stimuleren.
Analyseer: Kijk kritisch naar foto's en vraag jezelf af wat ze (niet) aantrekkelijk maakt. Door te observeren, leren en toepassen, verbeter je je vaardigheden.
Ontdek je eigen stijl: Ga na wat jou persoonlijk aanspreekt in fotografie. Het ontwikkelen van je eigen stijl maakt je werk herkenbaar en uniek.