Bereikbaar via 033-2003171, mail en whatsapp

Workshop Smartphone-fotografie

[Voor het 'Eftal', 22 april 2023, Amerongen]

Omgevingsportret, Cartagena in Colombia. S6: Burst mode

Mits anders vermeld: eigen foto's gemaakt met de Samsung's Galaxy-lijn en iPhone📱> Galaxy S6, S7, S10+ en iPhone 13 Pro

Intro

Welkom bij deze beknopte gids voor smartphone-fotografie. In deze handleiding ontdek je hoe je de belichting, scherpstelling en diverse modi van je toestel onder de knie krijgt en op een creatieve manier kunt inzetten. We richten ons specifiek op compositieregels en ideeën die je helpen je foto's naar een hoger niveau te tillen. Verder leer je technieken om meer diepte in je beelden te creëren, bijvoorbeeld door het gebruik van onscherpte, lijnen en perspectief. Laten we samen jouw smartphone-fotografievaardigheden naar een hoger niveau tillen!

Mocht je op enig moment onduidelijkheden tegenkomen of vragen hebben, aarzel dan niet om contact met me op te nemen via e-mail of app. Voor nu, veel plezier met onderstaande informatie en uitleg.

29 juli 2016, Santiago de Cuba. Galaxy S6. Wereldreis, #break, #withgalaxy

Hierboven vind je een foto van twee waakzame hondjes op een balkon in Santiago de Cuba, genomen in 2016. Tijdens mijn lange reis had ik enkel een mobiele telefoon bij me, wat destijds vrij ongebruikelijk was. Desondanks vertrouwde ik op de kwaliteit van de camera. Dit vertrouwen werd beloond, want na het delen van de foto op Instagram, vroeg Samsung Nederland of zij deze foto en de bijbehorende reeks mochten gebruiken. Dit markeerde het begin van mijn interesse in smartphone-fotografie, die ik later in mijn werk en fotografie verder heb geïntegreerd.

Opzet

Ik neem je graag even mee in de opbouw van deze gids. We beginnen met kijken naar voorbeelden en het beantwoorden van de vraag: wat maakt een mooie foto?

Vervolgens leer je de basisinstellingen van je smartphone-camera en technieken om controle te krijgen over belichting, scherptediepte en perspectief. We gaan ook in op compositie en hoe je speels met elementen kunt werken. We geven tips hoe je meer diepte in foto kunt krijgen, en hoe en wanneer je de andere modi gebruikt. We sluiten dit deel af door het geven van antwoord op veelgestelde vragen door cursisten.

Daarna krijg je tips voor praktijkoefeningen, waarbij je de belichting instelt, focust en vergrendelt, speelt met perspectief en compositie en gebruikmaakt van speciale modi zoals Nacht, Portret en Panorama.

Tot slot leer je over nabewerkingstechnieken zoals kleurbalans, sfeer en belichting, contrast, rechtzetten of rechtkantelen, oneffenheden verwijderen, bijsnijden en het creëren van meer scherptediepte door vervagen.

Je kan direct naar de hoofdstukken door op de opties rechts te klikken.

👀 Kijken

👤 Leren

📷 Doen

🎨 Nabewerken

Kijken

Wat maakt een goede foto?

De definitie van een goede foto is subjectief en kan variëren afhankelijk van iemands smaak, ervaringen en de tijdsgeest. Desondanks zijn er voor mij een aantal factoren die bijdragen aan de aantrekkingskracht van een foto:

Emotie: Een goede foto roept emoties op en vertelt een verhaal. Sfeer en licht spelen een belangrijke rol om deze emotie bij de kijker op te roepen.
Schoonheid: Ongeacht of het gaat om natuur, kunst, zwart-wit of kleur, visuele aantrekkingskracht versterkt de impact van een foto. Wat men visueel aantrekkelijk vindt, is persoonlijk, maar vaak dragen foto's met een sterke compositie, geometrie en kleurbalans bij aan de schoonheid.
Gevoel van aanwezigheid: Een sterke foto creëert het gevoel alsof je er zelf bij bent, bijvoorbeeld door dieptewerking, kadering en een duidelijk, scherp onderwerp.

Hoewel de interpretatie van een goede foto kan variëren, zijn het vaak deze elementen die ervoor zorgen dat een afbeelding een blijvende indruk maakt. Wanneer je zelf de foto hebt gemaakt, word je vaak teruggevoerd naar de plaats en het moment waarop je de foto nam. Hierdoor ontstaat er een emotionele band met de foto. Dit betekent dat de foto niet 'objectief' mooi hoeft te zijn, maar het gevoel dat het bij jou oproept, is subjectief en uniek voor jou.

Praktische tips voor betere foto's

Om je fotografische vaardigheden te verbeteren en aantrekkelijke foto's te maken, kun je de volgende tips en technieken toepassen:

Begrijp de elementen die een foto aantrekkelijk maken, zoals licht, compositie, fototechniek en perspectief.
Bestudeer kwalitatief hoogwaardige foto's om inspiratie op te doen en herken de gebruikte technieken.
Pas de geleerde technieken toe in jouw situatie, en experimenteer met verschillende invalshoeken en composities.
Plan je fotosessies rond specifieke thema's of elementen die je wilt vastleggen, zoals lichteffecten, kleurcontrasten of unieke perspectieven.
Oefen geduld en wees alert op het juiste moment om een foto te nemen, soms speelt geluk ook een rol in het vastleggen van een perfecte scène.
Leer van je ervaringen en evalueer je resultaten om je vaardigheden verder te ontwikkelen.
Experimenteer met verschillende fotobewerkingsprogramma's om je foto's te verbeteren en de gewenste stijl en sfeer te creëren.
Deel je werk met anderen en vraag om feedback, zodat je kunt leren van hun perspectieven en ideeën.

Door deze tips en technieken toe te passen en regelmatig te oefenen, zul je je fotografische vaardigheden verbeteren en meer boeiende en aantrekkelijke foto's maken.

Interessante scene, balans, duidelijk onderwerp, hdr

Symmetrie/evenwicht, kleuren, perspectief, schaal

Macro, duidelijk onderwerp, vervaagde achtergrond ("bokeh": Japans woord voor onscherpte)

Emotie, scherpte(diepte), focus

Termen, functies, technieken

Basisinstellingen

Als je aan de slag gaat met mobiele telefoon-fotografie, zijn er een aantal basisinstellingen die je moet kennen en begrijpen. Zo kun je de controle krijgen over de afdruk, scherpstelling en belichting van je foto's. Daarnaast kun je ook belangrijke instellingen in het menu gebruiken, zoals HDR, raster en waterpas. Het kennen en begrijpen van deze instellingen kan je helpen om betere en meer professionele foto's te maken.

Scherpte

Tik om te focussen, houd vast om te vergrendelen. iPhone: geel vierkant, Samsung: wit rondje.

Belichting

Compenseer te veel of te weinig licht. Creatief over- of onderbelichten. Extra tonen-bereik door inschakelen van HDR. Op iPhone 'Rijke Tonen', Samsung 'HDR'.

Balans

Handig: zet 3x3 grid aan

Controle:

Afdrukken: gebruik de knop op het scherm of volumeknoppen.
Samsung: extra 'zwevende' knop op scherm mogelijk, spraak of tonen handpalm.
Extra: de Bluetooth-afstandsbediening gebruiken.
Burst-foto: Maak een reeks aan foto's, handig voor actiefoto's of snel bewegende objecten zoals kinderen, waar het timen lastig kan zijn. Later de beste foto('s) selecteren.
iPhone: afdrukknop naar links halen en houden
Samsung: afdrukknop naar beneden.
Scherptepunt instellen: tik op het onderwerp dat je scherp wilt stellen. Ken je minimale focusafstand.
Belichting instellen: pas de belichting aan door te tikken en het scherm omhoog of omlaag te bewegen.
Scherpte en belichting vastzetten: gebruik de AE/AF-lock om het scherptepunt en de belichting vast te zetten.

Instellingen in menu:

HDR of Rijke Tonen: schakel de Hoog Dynamisch Bereik-modus in om verschillende belichtingen te combineren voor betere foto's (auto, aan of uit).
Het 3x3 raster of hulplijnen: gebruik hulplijnen om de compositie, symmetrie en balans van je foto te verbeteren.
Waterpas: gebruik de waterpas om ervoor te zorgen dat je foto's recht naar beneden of boven zijn genomen. iPhone: plusje, Samsung: rondje en balletje.
Overige relevante instelling: met volume-knoppen omhoog en omlaag kan je ook instellen een video starten of burst-foto te maken.

Belichting uitgelicht

Hoe pas ik het licht aan?

Handmatig: Stel scherp en verplaats het belichtingsicoontje (het 'lampje') omhoog of omlaag op het scherm. Dit wordt onderbelichten en overbelichten genoemd.
Wanneer: Pas deze techniek toe in situaties met uitdagende lichtomstandigheden (zoals tijdens een zonsondergang) om onjuiste automatische belichting te corrigeren of voor creatieve doeleinden.

Verder goed te weten:

Effect van belichting aanpassen: De sfeer en kleurintensiteit van de foto wordt beïnvloed.
HDR: HDR (hoog dynamisch bereik) helpt je automatisch, door verschillende belichtingsniveaus te combineren. Je kunt HDR instellen op automatisch, inschakelen of uitschakelen.
Met 'live'-foto aan (rechts bovenin), kan je een lange-sluiter-foto maken [iPhone]

In werkelijkheid pikkedonker. Ongelooflijk wat de Nachtmodus doet

Aangepaste belichting bij zonsondergang (onderbelicht), wat de scene dramatische en warmer maakt

Werkelijkheid: een stuk lichter. Techniek: Focus vergrendeld op voorgrond + onderbelicht

Voorbeelden van kunstlichten zoals TL, neon, LED, natuurlijk zonlicht, vuur, etc.

Veel donker en licht vastleggen met HDR. Herken je de "HDR-look" in jouw foto's?

Diepte

Hoe creëer ik meer gevoel van diepte?

Diepte in een foto is cruciaal voor een 3D-gevoel. Je kan verschillende technieken gebruiken om diepte te versterken en de kijker te boeien zoals onscherpte, lijnen, lensgebruik, contrast en perspectief:

Onscherpte: door bewust onscherpe elementen in de achtergrond te gebruiken, kan de kijker de aandacht richten op scherpe elementen in de voorgrond en zo het gevoel van diepte versterken:
1. Gebruik afstandsverschil tussen voor- en achtergrond om natuurlijke scherptediepte te creëren. Gebruik elementen als de grond, muur, plafond, pilaren of framing als referentiepunten voor afstand. Fotografeer vanuit een hoog of laag standpunt om het gevoel van diepte te versterken.
2. Met behulp van Portrait Mode op smartphones (vanaf Samsung S10 en iPhone X) kun je kunstmatig scherptediepte verkleinen. Dit werkt naast portretten ook voor veel andere objecten. Bewerk de scherptediepte later eventueel in de 'edit'-functie.
Lijnen: Met toelopende of verdwijnende lijnen kun je het gevoel van diepte versterken en de kijker leiden naar specifieke elementen in de afbeelding
Lensgebruik: Door gebruik te maken van verschillende lenzen, zoals extreem wijde of gecomprimeerde lenzen, kun je het gevoel van diepte in een afbeelding versterken op een manier die het menselijk oog niet kan zien. (extreem wijd 0,5x)
Contrast: door het gebruik van sterk contrast tussen licht en donker in een afbeelding, kun je de aandacht van de kijker naar specifieke elementen in de afbeelding leiden en zo het gevoel van diepte versterken. (zie rechts een foto-voorbeeld)
Perspectief: door gebruik te maken van verschillende perspectieven, zoals een laag standpunt of het fotograferen vanuit een hoog standpunt, kun je het gevoel van diepte in een afbeelding versterken.

Noordwijk, juni 2022

Op het strand

Zelfde plek, andere lens (0,5x).

(1x)

(3x)

Natuurlijke onscherpte van de lens (Galaxy S6, 2016)

Laag bij de grond op zoek naar lijnen, een toelopende lijn. In dit geval lopen ze naar de twee silhouetten op het strand. Omdat er linksvoor de twee personen nog iemand staat wordt het silhouette helaas onderbroken.

Oefening: Hoe wordt in bovenstaande foto diepte gekregen?

Het antwoord lees je door hieronder in het lege vak twee keer te klikken:

Een houten hekwerk links onderbreekt de anders zo horizontale beeldlijnen, de lijnen van de horizon, golven en strand. Het hekwerk is ook onscherp omdat dicht op hek is gefotografeerd, net als in de foto links. De silhouetten staat mooi 'los' van elkaar. De lijnen van de betonnen platen geven diepte, en omdat de silhouetten van de voetballende jongens kleiner zijn geeft ook dat meer diepte aan de foto.
Detail: De reflectie van de zon (linksonder) in de lens-elementen van de camera levert een lichtbron linksonder op. Deze kan je makkelijk in nabewerking wegwerken.

Nog twee voorbeelden waarbij de timing en in/uit focus zorgt voor een ander perspectief en diepte.

De lensperspectieven:

[iPhone 14 Pro]

Extreme Groothoek [0,5x zoom, 13mm, 12 MP/f1.8; 'ultra wide-angle' en kan macrofoto's maken]
Normale groothoeklens [26mm, met 48MP/f1.5, OIS]
Telelens [3x zoom, 77mm, met 12MP/f2.8, OIS ]

Overige zaken op het 'kookstel'

Flitser (met twee witte LEDjes)
Diepte-camera (maakt geen foto's, maar helpt diepte inschatten, voor scherpstellen en Portretmodus. Het is eigenlijk een lazer met de naam LiDAR, wat staat voor Light Detection and Ranging)

Goed om te weten voor portretten/selfies: lensvervorming.

Iedere lens heeft een bepaalde vervorming, daarom zijn er speciale lensen voor portretten die het gezicht in mooie proporties laat zien. De standaardlens op je mobiel doet dit niet, waardoor bij een foto dichtbij je neus bv. groter lijkt. Hoe verder af, hoe natuurlijker je gezicht eruit ziet.
[Tip: gebruik de zoom-functie/Portrait Mode*]

Wanneer je een groep of meerdere mensen op de foto zet, en staan er dus minder groot/dichtbij op dan is de standaardlens ook goed. Je gezicht is dan niet vervormd.

Goed om te werken voor in de natuur en stad:
diepte

Daarnaast geeft iedere lens de afstanden tot de elementen anders weer (bv tussen die tussen de bloemen, bomen). Weet dat de groothoek en extreme groothoek veel van de straat opneemt in beeld, maar de huizen, mensen, kerken, staan dan erg ver weg en klein in beeld. Niet zoals ons oog de scene ziet. Gebruik de 3x zoom om te benaderen hoe wij de omgeving en afstanden ervaren.

klik voor het wide-angle beeld

Compositie

Compositie is de kunst van het ordenen en opbouwen van elementen in een beeld om een harmonieuze en aantrekkelijke samenhang te creëren. Het is een essentieel aspect van fotografie waarmee je de aandacht van de kijker kunt sturen en je verhaal effectief kunt vertellen.

Enkele manieren om elementen in een beeld te organiseren zijn door het gebruik van symmetrie, geometrische vormen en herhaling (herken je deze eigenschappen rechts?). Houd rekening met het beoogde doel en de beeldverhouding, bijvoorbeeld voor gebruik op een website of sociale media.

Let op de ruimte rondom de beeldelementen en snijd de afbeelding niet onnodig af. Neem liever een ruimer beeld en snijd deze later bij. Speel met licht, zoals tegenlicht en schaduwen, en houd het frame eenvoudig. Vermijd bij portretten drukke achtergronden, tenzij er voldoende contrast is om het onderwerp van de achtergrond te onderscheiden.

Praktische tips:

Raster: Schakel het 3x3-raster in om verschillende composities te verkennen. Herken je de 'regel-van-derde' in de rechter afbeelding?
Verplaatsen: Verander je eigen positie en herschik elementen om verschillende opties uit te proberen.
Maskeren: Plaats iets op de voorgrond om afleidende elementen te verbergen of de aandacht ervan af te leiden.

Creativiteit:

Laat je inspireren door anderen en ontwikkel je eigen creatieve stijl. Experimenteer met verschillende composities en technieken om boeiende en unieke beelden te creëren. Daarom ook wat creatieve tips om je op weg te helpen:

Inspiratie: Verzamel ideeën van andere fotografen via platforms zoals Instagram en Pinterest.
Hergebruik: Gebruik succesvolle concepten uit eerdere opnames en pas ze opnieuw toe in nieuwe situaties.
Arrangeren: Oefen met het opzetten van scènes voor portretten, flat-lays en andere stijlen.
Diepte en framing: Experimenteer met diepte en kadering om je composities interessanter te maken.
Ideeën opslaan: Bewaar inspirerende ideeën en concepten om later te gebruiken en als referentie voor toekomstige projecten, plekken en reizen.

Blijf je creativiteit voeden en ontwikkelen door voortdurend te experimenteren en te leren van zowel je eigen werk als dat van anderen.

Experimenteer met de positie. Lager bij het water, zie je de reflectie van de zon en surfer. Daarnaast staat zij op de 'gulden snede'. Het kijkt prettig dat de surfer het beeld 'in' loopt. Op de foto rechts loopt hij het beeld uit, wat onwennig kan aanvoelen. Hetzelfde heb je als iemand aan de rand of kant van het beeld 'uitkijkt' in plaats van de ruimte in de foto.

Je kan de 'burst'-modus gebruiken op het juiste moment erop te krijgen, dat je de beweging ziet dat hij door het water loopt.

Maak verticale foto's. Het donkere zand op de voorgrond zorgt ervoor dat de foto krachtiger staat. Het draagt de bovenkant van de foto. De 'regel van derde' is hier toegepast; alle belangrijke elementen staan op een derde van het plaatje.

De kwal op de voorgrond voegt niet veel toe

Geef hem met een plek in het beeld, hier als voorgrond.

Op een derde

V-arrangement

Overige Functies en Termen

Heb je alle mogelijke foto-modi van jouw smartphone al eens uitgeprobeerd? Maak kennis met de auto-modus, portretmodus, burst-modus, nachtmodus, macro, panorama, pro-modus (Samsung) en slow-motion- en timelapse-video's. Vergeet niet om de witbalans aan te passen bij moeilijke lichtbronnen en gebruik de app Halide (iOS) of Pro-modus (Samsung) voor handmatige aanpassingen.

Overige modi:

Auto Modus - herkenning van objecten en scenes
Portrait mode (kunstmatige diepte)
Burst Modus (timing, geduld)
Nachtmodus: auto, uit, zelf instellen
Macro: ken je minimale focusafstand.
Panorama: met verticaal houden toestel
Pro-modus (Samsung) of met app Halide (iOS): handmatig sluitertijd, iso, scherpte, en witbalans*
Video: incl Slow-Motion (bliksem met trigger) en Timelapse/Hyperlapse

Panorama

Bij het vastleggen van een panorama zijn er enkele belangrijke tips om in gedachten te houden voor het beste resultaat:

Juiste positie: Houd je smartphone verticaal bij het maken van een horizontaal panorama en horizontaal bij het maken van een verticaal panorama.
Soepele draaibeweging: Draai met je gehele lichaam in plaats van alleen je arm te bewegen. Hierdoor ontstaat er een vloeiende overgang tussen de verschillende delen van de panorama.
Starten en stoppen: Wees niet bang om het panoramaproces te starten en te stoppen wanneer je maar wilt.
Opnieuw proberen bij vervorming: Als je merkt dat de afbeelding vervormd of niet horizontaal is genomen, aarzel dan niet om opnieuw te proberen en te corrigeren.

De panorama-functie van een smartphone kan handig zijn in verschillende situaties, zoals:

Bij het vastleggen van een weids landschap of stadsgezicht, waarbij het moeilijk is om alles in één kader te krijgen.
Voor architectuurfotografie, waarbij je een breed gebouw of structuur wilt vastleggen zonder verlies van detail of perspectief.
Bij het vastleggen van grote groepen mensen of objecten, zoals bij evenementen of bruiloften.
Voor creatieve doeleinden, waarbij je bijvoorbeeld een gebogen lijn of cirkelvormige compositie wilt maken door de camera tijdens het maken van de panorama te bewegen. Probeer ook eens een vertical panorama uit.
Hoge-resolutie-foto: Met de Extreme Groothoeklens (0,5x) ben je beperkt tot je sensorresolutie (vaak 8-12MP), maar met de panorama creeer je foto's tot zo'n 80MP groot.
360 graden fotografie: Met de bepaalde modus kan je een 360 graden foto maken door de camera helemaal om je heen te bewegen.

Granada in Nicaragua

Blyderivierspoort in Zuid-Afrika

Laguna 69 (4600m) in Peru

Burst-mode

Burst-mode is een functie waarmee je continue foto's blijft maken door de afdrukknop naar links (iPhone) of beneden (Samsung) houdt.

Op een moderne iPhone of Samsung is er geen limiet meer hoeveel beelden dit zijn, met een beeldsnelheid van 25 fps.
Het is handig om later het foto-moment te selecteren uit de burst-serie, omdat je dan het beste beeld kunt kiezen.
Bij het gebruik van burst-mode krijg je geen een minder hoog bereik / geen HDR (high dynamic range)
Burst-mode is vooral handig bij het fotograferen van beweging, zoals in de natuur, bij vogels of bij kinderen.

Nachtmodus:

De nachtmodus, die automatisch inschakelt bij weinig licht, helpt je om heldere en scherpe foto's te maken in donkere omstandigheden.
[Vanaf Samsung Galaxy S9 en iPhone 11]:

Stabiliteit: Probeer je smartphone zo stabiel mogelijk te houden tijdens het fotograferen in nachtmodus.
Ondersteuning: Zoek steun, laat je smartphone ergens op leunen of gebruik een statief. Overweeg een afdrukvertraging (3s, 5s of 10s) of gebruik de afstandsbediening om handtrillingen te verminderen.
Beweging: Nachtmodus werkt het beste bij stilstaande onderwerpen, aangezien bewegende objecten artefacten kunnen veroorzaken.
Creatief gebruik: Experimenteer met beweging voor artistieke effecten, zoals lichtstrepen. Gebruik hiervoor betaalde apps zoals Slow Shutter Cam (Android) of Halide (iPhone). Bekijk ook de mogelijkheid van het omzetten van een Live-foto naar een Lange Sluitertijd-foto.

'Macro'-fotografie

Macrofotografie is een techniek waarbij je heel dicht bij je onderwerp komt om kleine details te kunnen vastleggen. Hieronder was praktische tips om met je smartphone scherpe close-up foto's te maken:

Achterhaal de minimale scherpstelafstand van je toestel
Bijv. iPhone 13 Pro: heeft een macro-modus met gebruik van de wide-angle (0,5x) met min. focus van ong. 2 cm, 'macro-control' ingeschakeld.
Sommige toestellen, vaak Samsung: speciale macro-lens via tabblad 'Meer'.
Vooraf scherpstellen: Focus eerst op een nabijgelegen object (en vergrendel de scherpstelling met AE/AF-lock) voordat je geleidelijk naar het eigenlijke onderwerp toe beweegt.
Gebruik een afstandsbediening: Wanneer het lastig is om de sluiterknop te bereiken of je camera te veel beweegt bij het afdrukken, gebruik dan een afstandsbediening.
Burst-modus: Voor bewegende onderwerpen, zoals insecten, is het handig om de 'burst-mode' te gebruiken om meerdere foto's snel achter elkaar te maken.
Voldoende (achter)licht: Zorg voor genoeg licht, aangezien je bij het dichtbij fotograferen door de schaduw de camera van licht kunt ontnemen.
Scherpte: Wees kritisch en let goed op de scherpte van je foto.
Telefotolens: Overweeg het gebruik van een telefotolens voor meer achtergrondonscherpte in je macrofoto's.

Zorg voor voldoende (achter)licht bij het fotograferen van close-up beelden om de kwaliteit te verbeteren. Op de foto hierboven accentueert het zonlicht van achteren de details van de bladstructuur en nerven, waardoor zelfs de groenkorrels zichtbaar worden.

iPhone 13 Pro, 2022 (2x zoom), Springhaan, Slovenie, 2022

iPhone 13 Pro, 2022, 0,5x via macro-modus, Bloemstampers thuis

Galaxy S6, 2016. Costa Rica

iPhone 13 Pro, 2022, bladgroen

iPhone 13 Pro, 2022, bloem

iPhone 13 Pro, 2022, oog

iPhone 13 Pro, 2022, bierbubbels

Antwoorden op veelgestelde vragen

Hieronder vind je tips die ingaan op de verschillende lenzen, de nachtmodus bij weinig licht, live-modus om beweging te simuleren.

Probleem:
Diepte of de hoogte van bijvoorbeeld bergen op de foto krijgen.

Het is belangrijk om te begrijpen hoe onze ogen diepte en afstanden ervaren, aangezien dit kan helpen bij het fotograferen van bijvoorbeeld bergen.

Met de standaard groothoeklens (1x) lijken bergen vaak verder weg dan ze in werkelijkheid zijn, omdat onze ogen diepte en verhoudingen anders ervaren. Daarom kan het gebruik van een telelens, zoals de 2x of 3x zoom, nuttig zijn bij het vastleggen van bergen en het creëren van een gevoel van diepte.

Om de juiste grootte en verhoudingen van elementen in de foto over te brengen, kunnen hints worden ingebouwd in de compositie van de foto. Hierbij kan je denken aan het gebruik van framing, compositie, voorgrond en achtergrond, contrast en (on)scherpte. Een voorbeeld van een hint zou kunnen zijn om een voorwerp in de foto te plaatsen, zoals een persoon of 'banaan', om zo de schaal en grootte van de bergen beter te kunnen begrijpen.

Kortom, het begrijpen van hoe onze ogen diepte en afstanden ervaren kan ons helpen bij het maken van foto's met een gevoel van diepte, en het gebruik van hints in de compositie van de foto kan helpen om de juiste grootte en verhoudingen over te brengen. Hierover later meer.

Welke elementen geven diepte aan de foto?

Extreme groothoek (0,5x)

'Tele-lens' (2x)

Bij tegenlicht

Om de belichting te verbeteren bij situaties met tegenlicht, kan de HDR-functie van de iPhone worden gebruikt. Deze functie maakt automatisch meerdere foto's met verschillende belichtingen die vervolgens worden gecombineerd tot één foto. Schakel de HDR-functie in via de Instellingen en controleer of deze actief is door te checken of je het HDR-pictogram in beeld krijgt. (Vanaf iPhone 13 niet meer zichtbaar maar automatisch geactiveerd).

Als het onderwerp te donker is, kan de belichting ook handmatig worden ingesteld. Dit kan leiden tot overbelichting van de lichte achtergrond, maar zorgt er wel voor dat het onderwerp goed belicht is.

Bij portretten is het vaak het slimst om te fotograferen met de zon in de rug, en dus met het licht mee. Hierdoor valt het licht op het gezicht van de geportretteerde, waardoor deze goed belicht wordt. Als dit niet mogelijk is, kan je je eigen positie veranderen of vragen of de geportretteerde op een andere plek kan gaan zitten. Het gebruik van inlichten of flitsen kan ook een optie zijn, maar kan leiden tot onnatuurlijke belichting en schaduwen.

Soms is het tegenlicht en het silhouette precies wat je wilt (voor bijv. sfeer, eenvoud)

Probleem:
Vaak zijn ze “te vlak” waardoor je het gevoel van dat moment niet kan overbrengen.

Antwoord:
Als je vaak merkt dat je foto's "te vlak" zijn en het gevoel van het moment niet overbrengen, zijn er verschillende technieken die je kunt gebruiken om meer diepte aan je foto's toe te voegen.

Allereerst is het belangrijk om te begrijpen dat een foto 2D is, terwijl de wereld 3D is. Om de illusie van diepte te creëren, kun je hints inbouwen in de foto. Hier zijn enkele technieken die je kunt gebruiken:

Maak slim gebruik van de positie van de lenzen om langs objecten, lijnen, etc. te fotograferen. Dit kan helpen om een gevoel van diepte in de foto te creëren.
Kader de scene en zoek naar een raamwerk of voorgrond die iets toevoegt aan het beeld. Dit kan ook helpen om een gevoel van diepte te creëren en het oog van de kijker naar het onderwerp te leiden. Zie de voorbeeldfoto's hieronder met de uitleg.
Gebruik objecten waarvan je de grootte kent om schaal aan de foto toe te voegen. Bijvoorbeeld, plaats een persoon op de voorgrond en een gebouw op de achtergrond om de grootteverhoudingen in de foto te laten zien.
Zorg ervoor dat objecten duidelijk zichtbaar zijn en niet door elkaar lopen. Dit kan worden bereikt door contrast te zoeken, zoals het plaatsen van een bloem op een lichte of donkere achtergrond, of het plaatsen van een persoon op een rustige achtergrond.
Gebruik toelopende lijnen om het oog van de kijker naar het onderwerp te leiden en een gevoel van diepte in de foto te creëren.
Zie ook het hoofdstuk Diepte

Probleem:
Het voldoende scherp krijgen van de foto, zeker op het moment van zoomen of bij minder licht.

Antwoord:
Als je problemen hebt met het voldoende scherp krijgen van je foto's, vooral bij het zoomen of in situaties met weinig licht, zijn er een aantal technieken die je kunt gebruiken om scherpere foto's te maken.

Om scherpere close-up foto's te maken, kun je de macro-functie gebruiken en de focus vastzetten indien nodig. Dit kan gedaan worden door de Macro-control aan te zetten in de camera-instellingen en het bloempictogram linksonder te selecteren. Zie ook Macro

Bij het inzoomen is het beter om de optische zoom te gebruiken (tot 3x) en niet verder digitaal in te zoomen, omdat de kwaliteit dan niet beter wordt. Als je later toch wilt inzoomen, kan dit worden gedaan door de foto bij te snijden.
Bij minder licht 'vraagt' jouw vanzelf iPhone om meer licht (gele teller lichtbovenin). Het kan helpen om deze automatische nachtmodus van je iPhone te gebruiken. Houd je telefoon stil en let op de aanwijzingen op het scherm, aangezien de nachtmodus de sluitertijd verlengt voor meer licht. Het kan ook nodig zijn om handmatig de sluitertijd aan te passen. Houd er rekening mee dat bewegende objecten lastig vast te leggen zijn en dat de live-functie niet beschikbaar is bij de nachtmodus.

Yvette van de Laar: My Son Sanctuary, Vietnam, 2017

Ongekaderd. Elementen geven niet blijk of hint van diepte.

Fanal, Madeira, 2020. Framing, mist/sfeer, licht en donker

Kaderen is het gebruik van elementen in de voorgrond om het onderwerp van de foto te omkaderen. Het kan helpen om de kijker te leiden naar het onderwerp van de foto en om meer diepte te creëren. Bijvoorbeeld, je kunt een foto maken van een landschap met een boom in de voorgrond, waarbij de takken van de boom het landschap omkaderen en meer diepte creëren. Of zoals hier boven juist een boom die een andere boom omkadert.

Probleem:
Bij weinig licht is het lastig fotograferen. Hoe ga ik te werk als het pikkedonker is?

Fotografie in het pikkedonker

Nachtfotografie kan lastig zijn, vooral als het onderwerp beweegt of als er weinig licht is. Met de nachtmodus van de iPhone kan je echter mooie foto's maken, zelfs bij heel weinig licht.

Om de nachtmodus te gebruiken, houd je de iPhone stil en tik je op het nachtmodus-pictogram dat verschijnt zodra de iPhone de donkere omgeving detecteert.
Optioneel: Voor bijvoorbeeld fotograferen van sterren kan je de belichting handmatig instellen. Tik en houd de belichtingsknop op het scherm vast en veeg vervolgens omhoog of omlaag om de belichting aan te passen. Dit kan helpen om meer details in de donkere delen van de foto te krijgen en de kleuren beter te laten uitkomen. Gebruik een stevig statief, timer voor het afdrukken of een bluetooth afstandbediening.

Bij deze foto kan je bijvoorbeeld de Nachtmodus gebruiken om de paarse heide in bloei na zonsondergang vast te leggen en de belichting handmatig aanpassen om meer details en de kleuren te krijgen.

(Samsung Galaxy S10, Leusden, 2010)

Gebruik de Nachtmodus meten lange belichtingstijd voor de sterren in Madeira. Je kan de belichting handmatig aanpassen om meer details in de lucht te krijgen en de sterren beter zichtbaar te maken. Belicht met een zaklamp.

(Samsung Galaxy S10, Madeira 2020, 30 sec sluitertijd)

Beweging simuleren

Extra:
Hoe krijg je meer beweging in de foto?

Het omzetten van een 'Live'-foto naar een 'Lange Sluitertijd' kan worden gebruikt om meer beweging in een foto te creëren. Bijvoorbeeld, voor stromend water kan het resulterende effect een vloeiende stroom of waterval zijn. Voor straatfoto's kan het resulterende effect de beweging van verkeer en mensen vastleggen als een vloeiende stroom of streep. Dit kan helpen om de dynamiek en het gevoel van beweging in de foto te vergroten.

Het is belangrijk om te onthouden dat het vastleggen van beweging met een 'Lange Sluitertijd' afhankelijk is van de hoeveelheid beweging in het onderwerp en de stabiliteit van de iPhone tijdens het maken van de foto. Het kan handig zijn om een statief of een oppervlak te gebruiken om de iPhone op te plaatsen om beweging te minimaliseren en de kwaliteit van de foto te verbeteren.

Stappen voor het omzetten naar Lange Sluitertijd

Zet in de camera-app 'Live' fotomodus (rondje rechtsboven)
Kies het onderwerp dat je wilt fotograferen. Voor het vastleggen van stromend water of beweging in straatfoto's, moet het onderwerp bewegen.
Houd de iPhone zo stil mogelijk terwijl je de foto maakt, anders kan het voorkomen dat de eindfoto wazig wordt.
Open de zojuist gemaakte 'Live'-foto. Dit herken je doordat er 'Live' linksboven de foto staat. 'Lange Sluitertijd'.
Klik hier op en selecteer 'Lange Sluitertijd' en wacht tot de iPhone de foto heeft verwerkt. Dit kan enkele seconden duren, afhankelijk van de hoeveelheid beweging in de oorspronkelijke 'Live'-foto.
De resulterende foto zal een 'Lange Sluitertijd'-effect hebben, waarbij de beweging van het onderwerp wordt vastgelegd als een vloeiende stroom of streep.
Gebruik de ingebouwde foto-app, Snapseed of Lightroom om de resulterende foto te bewerken, als dat nodig is.

Normale foto gemaakt met 'Live' aan

'Live' informatie omgezet naar 'Lange Sluitertijd'

Plein aan Grote Marktstraat-Spui, Den Haag

Alles beweegt :)

Praktijkoefening

Hier zijn nog meer praktijktips voor smartphone-fotografie:

Zorg voor een stabiele houding om bewegingsonscherpte te voorkomen. Overdag bij genoeg licht is dit overigens geen probleem.
Experimenteer met verschillende hoeken en afstanden om het onderwerp interessanter te maken.
Gebruik de regel van derden om een goede compositie te krijgen.
Maak gebruik van de burst-modus bij actiefoto's om de beste momenten vast te leggen.
Speel met scherptediepte door te focussen op verschillende delen van het onderwerp.
Gebruik de ultrawide-modus om meer van het landschap vast te leggen.
Maak gebruik van close-up/macro-modus voor het vastleggen van details op korte afstand.
Maak gebruik van natuurlijk licht en vermijd flitslicht indien mogelijk.

Nabewerking

Pas je foto's aan om het maximale eruit te halen. Pas aan naar de realiteit om de foto te verbeteren, of ter versterking van een bepaalde sfeer of gevoel. We gebruiken hier de gratis app Snapseed (iOS, Android).

Enkele bewerkingen die nuttig kunnen zijn:

Witbalans aanpassen voor de juiste kleurtemperatuur/tint zodat je de juiste kleuren en sfeer hebt.
Belichting afstellen voor een goed belichte foto.
'Details' om bepaald onderwerp meer structuur, contrast en daarmee te te benadrukken.
Schaduwen en hooglichten aanpassen om details te tonen in donkere en lichte delen van de foto.
Kleurverzadiging aanpassen voor de gewenste kleurintensiteit.
Lokale aanpassingen toepassen op specifieke delen van de foto.
De foto rechtzetten met Draaien om scheve horizonlijnen te corrigeren.
Perspectief gebruik als de foto's onder een hoek is genomen. Je kan daarmee de verticale en horizontale lijnen recht zetten.
Bijsnijden om de compositie te verbeteren en onnodige elementen uit de foto te verwijderen.
Uitbreiden: om meer balans in de foto te krijgen, of te doen voordat je gaat draaien. Bij het draaien wordt de foto's namelijk kleiner en haal je misschien stukken weg die belangrijk zijn voor de foto.

Daar is hij weer: de aangespoelde kwal op het strand. Focus op de voorgrond met iets 'onderbelichting', zodat de zonsondergang goed zichtbaar is. Dat de kwal vrij donker op de foto staat hindert niet, wetende dat hij in nabewerking goed zichtbaar is te maken.

Lokale aanpassingen:

De lucht iets donkerder en kleurrijk gemaakt voor iets meer dramatiek
De kwal en schuim opgelicht zodat deze duidelijker zichtbaar is. Naar mijn mening heb ik hem zelf iets te veel opgelicht, kleur en textuur gegeven. Dit is persoonlijk, dus experimenteer met jouw eigen stijl en voorkeur.
Een paar kleine schuimkoppen in de reflectie zijn weggepoetst, zodat de reflectie wat rustiger en 'cleaner is.

Let op: tijdens de nabewerking zijn alle aanpassingen toegestaan. Maak gerust keuzes gebaseerd op jouw persoonlijke smaak, stijl en voorkeuren. In het voorgaande voorbeeld was er, naar mijn mening, een overmatige nadruk en bewerking van de kwal. Echter, dit is opzettelijk overdreven weergegeven in het voorbeeld om de mogelijkheden van de bewerking te demonstreren.

Afsluitende tips

Gun jezelf tijd om te leren en te experimenteren: Wees geduldig en geef jezelf de ruimte om te groeien als fotograaf. Oefening baart kunst.
Laat je inspireren: Haal inspiratie uit verschillende bronnen, zoals andere fotografen, kunst, foto's en films. Dit helpt je om nieuwe ideeën op te doen en je creativiteit te stimuleren.
Analyseer: Kijk kritisch naar foto's en vraag jezelf af wat ze (niet) aantrekkelijk maakt. Door te observeren, leren en toepassen, verbeter je je vaardigheden.
Ontdek je eigen stijl: Ga na wat jou persoonlijk aanspreekt in fotografie. Het ontwikkelen van je eigen stijl maakt je werk herkenbaar en uniek.

Google Sites

Report abuse